Çalışma yaşamında başa çıkılması gereken önemli sorunlardan biri de mobbing olarak bilinir. Mobbing kavramı iş yaşamını kimi zaman çekilmez hale de getirebilir. Genel olarak ofis yaşamı içerisinde çalışanlara yönelik uygulanan psikolojik bir şiddet vardır. Bu şiddet mobbing olarak da adlandırılmaktadır. Her ne kadar işinizi çok sevseniz de işinizden nefret etmenize sebep olacak mobbing uygulamalarına karşı, önlem alabilirsiniz.
Çalışma ortamlarında kişisel egoların devreye girmesi ile ortaya çıkan mobbing, maruz kalanı kişisel olarak etkilediği gibi iş performansını da etkiler. Mobbing bir nevi psikolojik baskı anlamına geldiğinden çalışanları yüksek derecede stres altında bırakır. Ofis yaşamında çalışma arkadaşlarınız ya da sizden üst pozisyonda çalışanlar tarafından mobbing uygulamasına maruz kalabilirsiniz. Kimi çalışanlar, kendi statülerinden aldıkları güç ile bu uygulamayı gerçekleştirirler. Genel olarak üst pozisyonda bulunan kişi, ast pozisyonunda bulunan çalışana bu uygulamayı yapar.
Yapılan araştırmalar iş ortamlarında uygulanan mobbingin bazı durumlarda fark edilmediğini ortaya koyuyor. Kendilerine mobbing uygulandığını fark etmeyen çalışanlar genelde kendini işlerinde başarısız olarak görüyorlar. Bu başarısızlık hissinden dolayı da yapılan baskının haklı olduğu düşüncesine kapılıyorlar ve mobbing olarak algılamıyorlar.
Mobbing Nasıl Fark Edilir?
Ofis ortamında mobbing uygulanan kişinin bunun farkın varabilmesi için öncelikle kendini tanıması gerekir. Kendini iyi tanımayan çalışanlar kendilerine söylenenleri kolay kabullenir ve hak ettiğini düşünür. Bu gibi kişiler ayrıca toplum içinde kabul görebilmek için de baskıları kabullenirler. Kişinin kendini tanıyor olması bütün yönlerini keşfetmesine, dolayısıyla sınırlarını da bilmesine yardımcı olur. Sınırlarını bilen çalışanlar gerçekleşmesi imkansız hedefler belirlemezler ve yapamayacakları sorumlulukların altına da girmezler. Bu işyerinde mobbing önlenmesi için önemlidir.
Karşınızdaki çalışan, size mobbing uygulaması yapıyorsa, bunun farkına hemen varabilirsiniz. Bu durumda size bu baskıyı yapan kişiyi hemen uyarmalı, durumun farkında olduğunuzu dile getirmeli ve bu uygulamayı yapmaması gerektiğini söylemelisiniz. Bu konuda o kişiyi uyarmak, çevrenizdeki çalışanların da durumu fark etmesini ve o kişinin bir daha bunu yapmaya cesaret edememesini sağlar.
Mobbing Fark Edildiğinde Ne Yapılmalıdır?
Yöneticilerinin kendilerine psikolojik baskı yani mobbing uyguladığının farkına varan çalışanların hemen kararlar alması, içinde bulunulan durum ile ilgili objektif değerlendirmeler yapması, kendinde hata varsa bunun ortadan kalkması için karar alması ve çalışmaya başlaması gerekir. Mobbing ile karşılaşan bir çalışan bu baskıya uğradığı konu ile ilgili kendine bir yol haritası çıkartmalıdır. Öncelikle yapılması gereken mobbingin etkilerinin azaltılması için kendine zaman ayırmaktır. Daha sonra mobbing görülen o konu ile ilgili bilginin artırılması için çalışmalar yapılabilir. Bunun bir yolu da boş zamanlarda online eğitimler almaktır.
Durumun farkındaysanız yapabileceğiniz bir diğer önlem alma yöntemi ise kanıt toplamaktır. Ses ve video kaydı gibi kanıtları toplayarak, yöneticinizle konuşabilirsiniz. Bu uygulama, ofis yaşamı dışında da mail, mesaj ya da sosyal medya üzerinden gerçekleşiyorsa, kanıtlarınız artacak demektir. Haklı olduğunuzu ispatlayacak her türlü kanıt, bu durumu raporlayabileceğinizi gösterir. Yöneticinizle kanıtlar eşliğinde konuşmanız, daha etkili olacaktır.
Mutlaka mobbing uygulaması yapan kişinin, yapmış olduğu hareketleri raporlamalısınız. Bu kişiyi insan kaynaklarına ya da yönetim kuruluna şikayet edebilirsiniz. Kurum kültürü içerisinde mobbing yapmanın cezası ağırdır. Her şirket, çalışanına saygı duyulmasını ister. Eğer kurumunuz tarafından uygulamayı yapan kişi hakkında herhangi bir gerekli işlem yapılmıyorsa, Alo 170 hattını arayarak durumunuzu iletebilirsiniz. Bir diğer önlem ise sağlık kurumlarından alacağınız raporlardır. Bu raporlar psikolojik ve fizyolojik olarak yaşamış olduğunuz şiddeti tespit eder. Yaşadığınız olayın bedeninize verdiği hasarı tasdiklemiş olur. Sağlık kurumlarından alacağınız raporlar, en etkili kanıttır. Aynı zamanda dava açma hakkına da bu sayede sahip olabilirsiniz.
İş Hukuku açısından da ahlak ve etik olmayan bu davranışları, avukat yoluyla çözümleyebilirsiniz. Karşınızda sürekli olarak mobbing uygulaması yapan biri varsa ve uyarılarınızı dikkate almadan hareketlerine devam ediyorsa, kendisi için suç duyurusunda bulunma hakkınız vardır. 6098 sayılı Borçlar Kanununun 417. Maddesine göre işçi kişilerin hem kişiliği hem de yaşam ve vücut bütünlüğünü korumak amacıyla düzenlemeler yapılmıştır. Bu madde içerisinde çalışanların kişiliğini korumak, saygı göstermek ve dürüstlük ilkelerine uygun bir düzen sağlayarak, çalışanların psikolojik ve cinsel tacize uygulamamaları için kurum yetkilileri gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. Bunun daima yasal hakkınız olduğunu bilmeli ve iş hayatınızda bu yönde davranmalısınız.