Bankalar, kurumsal yapısıyla dikkat çeken büyük kuruluşlardır. Bankaların bu kurumsallığı hem personele hem de müşteriye güven veren önemli niteliklerinden biri olarak görülmektedir. Kurumsal yapı bütün işleyişin belirli kurallara bağlı olmasından, gerçekleştirilen faaliyetlerin yasalarla korunmasından kaynaklanmaktadır.
Bankalar kurumsal yapılarının yanında sahip oldukları departman çeşitliliği ile geniş bir organizasyona sahiptirler. Bu organizasyon da hiç kuşkusuz bankaların kurumsallığını oluşturan bir faktördür. Organizasyonun her kademesinin verimliliği ve işleyişi banka için fazlasıyla önem arz etmektedir. Bu nedenle bankanın sürekli aktif olan bir kontrol mekanizmasına ihtiyacı bulunmaktadır. Bu mekanizma bankanın iç kontrol departmanıdır. İç kontrol departmanında müfettiş yardımcıları ve müfettişler görev yapmaktadır.
Banka Müfettiş Yardımcılığı Nedir?
Banka müfettiş yardımcılığı, bankanın işleyişine dair gerekli denetimleri sağlamakla yükümlü iş pozisyonudur. Müfettiş olmak için öncelikle müfettiş yardımcısı olmak gerekmektedir bu nedenle banka müfettişi olmak isteyen personel adaylarının müfettiş yardımcılığı sınavlarına girmeleri gerekmektedir. Müfettiş yardımcılığı sınavına girmek için bankanın aradığı yaş sınırını geçmemiş olmalı ve istenen mezuniyet şartını sağlamanız gerekmektedir. Müfettiş yardımcısı alımında banka tarafından en çok tercih edilenler maliye, iktisat, ekonometri, kamu yönetimi bölümleri gibi iktisadi ve idari bilimler fakültesi mezunları ile hukuk ve istatistik bölümü mezunlarıdır. Müfettiş yardımcılığı pozisyonu için yaptığınız başvuru olumlu değerlendirilirse eğer müfettiş yardımcılığı sınavına katılmanız gerekmektedir. Bu sınavı personel alımı yapan banka düzenlemektedir, müfettiş yardımcılığı için merkezi bir sınav yapılmamaktadır. Müfettiş yardımcılığı sınavında sayısal ve sözel mantık sorularından oluşan genel yetenek testi ile alan testleri yer almaktadır. Söz konusu alan testlerinde maliye, iktisat, muhasebe ve hukuk gibi alan derslerine ait sorular yer almaktadır. Bankalar müfettiş yardımcısı alımı yaparken personel adaylarında yabancı dil bilgisi de aramaktadırlar. Müfettiş yardımcısının ingilizce başta olmak üzere en az 1 yabancı dil bilmesi gerekmektedir. Yabancı dil bilgisini ölçmek için kimi banka kendi bünyesinde sınav yaparken kimi banka IELTS, TOEFL gibi sınavlara ait puan istemektedir. Sınav aşamalarını da başarıyla tamamlandığı takdirde bireysel mülakat yapılmaktadır. Personel alım sürecinin son aşaması olan bireysel mülakat da olumlu sonuçlandığı takdirde müfettiş yardımcısı olabilirsiniz.
Müfettiş yardımcısı olarak belirlenen süre zarfında çalışıp tecrübe edindikten sonra kıdemli müfettiş yardımcısı ve sonrasında müfettiş olabilirsiniz. Müfettiş yardımcılığından müfettişliğe geçen süre 3-5 yıl civarındadır. Bu süreçte mesleki deneyim kazanmak, eğitimlerle kendini geliştirmek personel için oldukça önemlidir zira müfettişliğe hak kazanmak için müfettişlik sınava girilmesi gerekmektedir. Banka müfettiş yardımcılığı, kadroda yükselme imkanının olması ve pek çok açıdan getirisi yüksek bir pozisyon olması nedeniyle personel adaylarının kariyer hedeflediği bir meslek olarak karşımıza çıkmaktadır.
Banka Müfettiş Yardımcılarının Görevleri Nelerdir?
Banka müfettiş yardımcıları, iç kontrol departmanının bir parçası olarak bankanın işleyişini denetlemektedirler. Müfettişlerle aynı sistemde çalışan müfettiş yardımcıları, banka şubelerini düzenli olarak ziyaret edip banka personellerinin performanslarını takip etmektedirler. Bunun yanında gerçekleştirilen finansal işlemlerin doğru bir şekilde yapılıp yapılmadığı, işlemlerin hukuka uygunluğu gibi işleyişe dair her nokta müfettiş yardımcıları tarafından kontrol edilmektedir. Müfettiş yardımcıları bankanın performansına dair eksik yanları ve güçlü yanları tespit edip bunları raporlamaktadır. Bu raporlara göre hatalar giderilmekte ve güçlü taraflar kuvvetlendirilmektedir. Müfettiş yardımcılarının ağırlık olarak rolü denetim nitelikli olsa da aynı zamanda bankada danışmanlık da yapmaktadırlar. Müfettiş yardımcısı bankanın bir ürün veya hizmeti sunarken, bir strateji geliştirirken oluşabilecek potansiyel riskleri tespit etmesi noktasında talep doğrultusunda görüş bildirmektedir. Müfettiş yardımcılarından bu şekilde bir danışmanlık hizmeti alınmasının sebebi, müfettiş yardımcılarının analiz yeteneklerinin gelişmiş olmasından ve bankanın işleyişini iyi tanımalarından kaynaklanmaktadır. Müfettiş yardımcılarının çalışma yeri bankaların genel merkezleri olsa da sabit bir şekilde çalışmamaktadırlar. Sahada görev alarak banka şubelerini kontrol etmek müfettiş yardımcılarının görevidir. Bu nedenle müfettiş yardımcılığı oldukça hareketli bir iş olarak görülmektedir.
Bankanın işleyişinde müfettiş yardımcıları önemli bir yere sahiptir. Bankanın faaliyetlerinde gerçekleşen hataların ve eksikliklerin belirlenmesi, risk yönetiminin sağlanması, verimliliğin arttırılması, personelin denetimi müfettiş yardımcılarının gözlemleri sonucu hazırlayacakları raporlara göre şekillenmektedir. Bu nedenle müfettiş yardımcıları kontrollerini sağlarken mutlaka tarafsız ve rasyonel olmalı, iş ahlakına uygun hareket etmelidirler.