Bankalar, diğer hesap türlerine nazaran kredili mevduat hesaplarını önemsemektedir. Kredili Mevduat Hesabı (KMH), bankalar tarafından müşterileri ilgili mevduat hesaplarına göre belirlenen bir limit ile oluşturulan ve yine banka tarafından belirlenen faiz oranı doğrultusunda para çekme ya da kart yolu ile harcama yapılmasına olanak sağlayan bir kredi türüdür.
Kredili mevduat hesabına kısaca “KMH” denmektedir. Diğer isimleri ise “avans hesabı”, “açık hesap” veya “ek hesap” olarak yer almaktadır. Banka müşterileri ya da müşteri olmak isteyen vatandaşlar bu hesabı “nakit hesap” olarak düşünmektedir. Fakat bu hesap, bir kredi türüdür. Her ne kadar kredi türü olsa da tıpkı normal mevduat hesabı gibi tüm işlemleri yapabilirsiniz. Bu hesabı kullanırken, harcama yapabileceğiniz ya da çekebileceğiniz para limiti, kriterlerinize göre belirlenmekte ve banka tarafından sınırlandırılmaktadır. Çoğu zaman bankalar, bankalarından maaş alan, kredi notu iyi olan veya emekli maaşı bulunan müşterilerine bu hesabı tahsis etmektedir.
KMH hesabı bir kredi ürünü olduğu için hesaptan çekilen her parada ya da harcanan para miktarında aylık bir faiz oranı verilmektedir. Kullanılan ya da çekilen miktar da belirli bir vade süresi sonunda geri ödenmek zorundadır. Bu özelliği ile kredi kartlarının kullanımına benzerlik göstermektedir. Tıpkı kredi kartlarındaki nakit avans çekme ya da kart içerisinden harcama ve günü geldiğinde yapılan harcamaları ödeme sistemi KMH hesaplarında da vardır. Kredili mevduat hesabından kullanılan ya da harcanan limit geri ödenmediği takdirde ek ücretler ve gecikme faizi gibi durumlar da söz konusudur. Aynı zamanda KMH hesabının düzensiz ödemeler ile kullanılması ve gecikmeli ödeme yapılması da kredi notunu olumsuz yönde etkileyen bir durumdur ve bu özelliği pek çok kişi bilmemektedir.
KMH hesabı kısa dönemli vade süreleri ile seçilmelidir. Yüksek faiz oranları mevcut olduğu için çok acil durumlar olmadıktan sonra kullanımı tercih edilmemelidir. Her bankanın sunmuş olduğu faiz oranı ve vade sayısı farklılık göstermektedir. KMH hesaplarına da ödeme alanında taksitlendirme yapabilmek mümkündür. 2, 3, 6, 9 ve 12 aylık taksitlendirmeler ile harcanan tutar belli bir faiz oranı doğrultusunda ödeme seçeneği olarak sunulmaktadır.
Kredili Mevduat Hesabı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından belirlenen kanuna göre KMH hesabı bir kredi türü olduğu için KMH hesabı kullanan her vatandaşın faiz ödemesi zorunludur. Bu nedenle KMH hesabı kullanmak isteyen kişiler dikkatli olmalıdır. Hangi bankadan KMH hesabı çekileceğine dair kapsamlı bir araştırma yapılması gerekir. Kredi notunuz iyi ise düzensiz ve gecikmeli ödemeler nedeniyle puanınızı kötü etkileyebilirsiniz. Kredi notunuzun kötü etkilenmemesi adına bankaları, sunmuş oldukları faiz oranlarını, KMH hesabına ek avantajları araştırmak önemlidir.
Kredili mevduat hesabının faiz tutarının banka tarafından belirlenmesinin haricinde hesaba yönelik ek ücretler ve kredi masrafları da banka tarafından belirlenen tutar da olmaktadır. Bu nedenle BDDK, faiz oranlarını araştırmayı önermekte ve bankalar arasında karşılaştırma yapılmasını doğru bankanın tercih edilmesini açıklamıştır.
KMH hesabı açmak isteyen kişiler öncelikle bağlı oldukları bankalar üzerinden araştırma yapmalıdır. Bu hesap türünü kullanmak için banka şubeleri, ATM’leri, telefon ve internet bankacılığı hizmetleri ile çağrı merkezi müşteri hizmetleri kullanılabilmektedir. Bankaların iletişim adresleri, şubeleri ve ATM’leri yolu ile hızlı ve kolay bir şekilde başvuru yapılabilmektedir. Başvurular 24 saat içerisinde değerlendirilmektedir. Başvuru onaylandığı takdirde müşteri iletişim adresi üzerinden bilgilendirilmektedir. Genellikle SMS yolu ile bilgilendirme sağlanmaktadır. KMH hesabı başvurusu yapıldığında bankalar ilk olarak başvuru yapan kişinin kredi notunu dikkate almaktadır. Ardından müşteri portföyü incelenmektedir. Bireylerin geçmiş finansal verilerine bakılmaktadır. Bankada bulunan varlıklar, aylık gelir ve giderler, bankada bulunan krediler ve önceden ödenen krediler incelenen bilgiler arasındadır. Çünkü verilecek olan limit, bu bilgiler doğrultusunda belirlenmektedir. Banka sizleri ne kadar iyi bir profilde görürse, KMH hesap limitini de o oranda verecektir.
Başvuru onaylandıktan sonra herhangi bir sözleşme yapılmasına gerek yoktur. Direkt olarak banka ATM’lerinden ve internet bankacılığı üzerinden hesabın kontrolü, para çekimi ve harcamaları yapılabilmektedir. Banka kartı üzerinden harcamalar gerçekleştirilmektedir.
Yüksek faiz oranlarının bulunmasının yanı sıra kredili mevduat hesaplarının pek çok avantajı bulunmaktadır:
- Düşük miktarda ihtiyaç kredisi çekilmek isteniyorsa, bunun yerine KMH hesabı açılması adına başvuru yapılabilmektedir. İhtiyaç kredisinde limit önceden belirlenmemektedir ve hesabınıza tanımlanan bir nakit para bulunmamaktadır. Oysa KMH hesabı önceden belirlenen limit üzerinden verilmekte ve nakit para olarak kullanılabilmektedir.
- KMH hesabı açıldıktan sonra kullanma zorunluluğu yoktur. Eğer kullanmak istenmiyorsa, herhangi bir masraf ya da faiz işlemesi bulunmamaktadır. Dilenen zamanda hesaptaki para kullanılabilmektedir.
- İhtiyaç anında hemen kullanılma özelliğine sahiptir. Değerlendirme süreci diğer kredilere göre daha kısadır. Limit belirlerken kendi limitinizi oluşturmak da size aittir. Örneğin bin TL değerinde bir KMH hesabı yerine 500 TL değerindeki KMH hesabını tercih edilebilmektedir.
- Başvurunuzu bankaya ait tüm iletişim kanalları üzerinden yapabilirsiniz. Kredi çekmek adına şubeye gitmek zorunluluğunuz yoktur. İşleminizi mesai saatleri dışında da telefon ve internet bankacılığı sayesinde yapabilirsiniz.
- Nakit para çekme işlemi dışında otomatik ödeme talimatı vermiş olduğunuz faturalarınızı ödeyebilir, kredi kartı ödemelerinizi yapabilir, düzenli EFT ve havale talimatlarınızı gerçekleştirebilir, kira ödemelerinizi yapabilirsiniz.
Tüm bu avantajlar KMH hesabının kullanımını avantajlı hale getirmektedir. Zor zamanlarda kullanımı pratik ve kolay olduğu için pek çok kişi KMH hesabı kullanmayı tercih etmektedir.
Kredili Mevduat Ürünleri
Kredili mevduat ürünleri bankadan bankaya farklılık göstermektedir. Özel ve kamu bankalarının hepsinde “Kredili Mevduat Hesabı” özelliği bulunmaktadır. Önemli olan bu hesabın hani bankadan oluşturulacağıdır. KMH hesabı oluşturulurken genellikle bankalar kendi inisiyatiflerini ortaya koymaktadır. Bu inisiyatif doğrultusunda müşterinin aylık gelirinin en fazla 3 katı kadar limit oluşturulmaktadır.
Kredi mevduat ürünleri tercih edilirken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta faiz oranlarıdır. KMH hesabını diğer kredi türlerinden ve kredi kartından ayıran temel özellik, faiz oranının “günlük” olarak işlemesidir. KMH hesabı, direkt olarak mevduat hesabınıza bağlı bir üründür. Dolayısı ile mevduat hesabınıza para girişi olduğu takdirde otomatik olarak KMH hesabınızdan kullanmış olduğunuz tutar bu hesaba aktarılmaktadır. Eğer otomatik ödemeyi kaldırırsanız genellikle her ayın son günü ya da her ayın ilk günü KMH tutarı hesabınıza yansıtılmaktadır. Eğer çekilen tutar ve üzerine eklenen faiz tutarı belirlenen günde ödenmez ise ek ücretlere tabi tutulursunuz. Gecikme faizi ödemek zorunda kalırsınız. Gecikme faiz oranı ise en fazla yüzde 1,70 olarak hesaplanmaktadır.
Kredili Mevduat Ücretleri
Kullanılan KMH hesabına bağlı olarak müşterilerden alınan KKDF faizi yüzde 15 ve BSMV vergisi yüzde 5’tir. Faiz ve vergi toplamında kredili mevduat hesabının ödemesine yansıtılan tutar yüzde 20’dir. Örnek verilecek olursa, bin TL değerinde KMH kullanan bir kişi, KMH hesabının ödemesinin geldiği günde 50 TL bir faiz ödemesi varsa 10 TL’de vergi ödeyecek demektir. Yani bin TL olarak harcanan tutar, bin 60 TL olarak geri ödenecektir. Fakat bu tutarın tamamının ödenmesi zorunlu değildir. KMH hesapları için de asgari ödeme tutarı belirlenmektedir. Bu tutar faizler ve vergiler dahil toplam dönem borcunun yüzde 30’u kadardır. Aynı örnek üzerinden devam edilecek olursa bin 60 TL KMH hesabından harcama yapan kişi, asgari tutarı ödemek istediğinde 318 TL ödeme yapmak zorundadır. Fakat sürekli olarak asgari ödeme tutarında ödemenin yapılması ya da ödemenin gecikmesi kredi notunu olumsuz yönde etkilemektedir.
