Banka Müfettişi Nedir? – Ticari hayatın gelişmesi, finansal etkileşimi arttıran en önemli faktörlerden biri olarak görülmektedir.
Banka Müfettişi ve Görevleri
Artan bu finansal etkileşim büyük kurumları, ticaretle ilgilenen her ölçekten işletmeyi ve ekonomi döngüsüne dahil olan bütün bireyleri kapsamaktadır.
Bu nedenle kişiler, kurumlar, işletmeler finansal işlemler gerçekleştirirken güvenebilecekleri aracı kurumlara ihtiyaç duymaktadırlar. Bu ihtiyaç ise bankaların doğmasına sebep olmaktadır.
Bankaların güvenilir olmasının sebebi hiç kuşkusuz sağladığı yasal güvencelerdir. Bankalar yasalarla kurulan, yasalarla ve yönetmeliklerle yönetilip faaliyet gösteren, yapılan her finansal işlemin sözleşmelerle ve dekontlarla belgelendiği, hukuki dayanağı olan kurumlardır. Bankanın müşteriye hukuki bir güvence sağlaması finansal işlemler gerçekleştirilirken iki taraf için de güven veren bir durumdur. Banka bünyesinde gerçekleştirilen bütün finansal işlemlerin hukuka uygunluğu ise sürekli olarak banka müfettişleri tarafından denetlenmektedir. Konu denetim olunca akla gelen ilk kadro olan banka müfettişliği, bankanın işleyişini değerlendirmeye yönelik faaliyet gösterilen önemli bir pozisyondur.
Banka Müfettişi Nedir?
Banka müfettişi, bankaların müşterilere sunduğu bankacılık ürün ve hizmetlerinin yasalara ve yönetmeliklere uygun olarak gerçekleşip gerçekleşmediğini denetleyen, personellerin performansları ile bankacılık hizmetlerinin verimliliğini kontrol eden kişidir. Banka müfettişi bankaların genel merkezlerinde çalışır. Görev nedeniyle sık sık banka şubelerini denetim amacıyla ziyaret etmektedirler. Banka müfettişliği sürekli masa başında görev yapmanızı gerektirecek bir iş değildir. Banka müfettişi olarak çok sayıda şehre gidebilir, uluslararası bir bankada çalışıyorsanız eğer yurt dışında bile görev alabilirsiniz.
Banka müfettişliği, donanım ve tecrübe isteyen bir iştir. Bu nedenle mesleki tecrübeye sahip değilseniz bir bankaya direkt olarak müfettişlik kadrosundan giremezsiniz. Öncelikle müfettiş yardımcısı olarak işe başlamanız gerekmektedir. Bunun için iktisat, ekonometri, maliye, kamu yönetimi, hukuk gibi bölümlerden mezun olmanız gerekmektedir. Devamında bankaların müfettiş yardımcılığı sınavına girmeniz gerekmektedir. Müfettiş yardımcısı olup belirli bir süre çalıştıktan sonra kıdemli müfettiş sıfatını alabilir, birkaç sene boyunca mesleği öğrenip tecrübe kazandıktan sonra ise müfettişlik sınavına katılarak yeterliliğinizi ispat etmeniz gerekmektedir. Müfettişlik sınavına girmek için gereken süre kimi bankalarda 3 kimi bankalarda 5 yıldır. Mesleki yetkinliği ve uzmanlığı ölçmeyi amaçlayan müfettişlik sınavından başarılı olduğunuz takdirde banka müfettişi olabilirsiniz.
Banka müfettişinde aranan özellikler mesleki tecrübeye dayalı olsa da bu mesleğin psikolojik boyutu olduğunu da unutmamak gerekir. Banka müfettişi ketum olmalı, analiz ve gözlem yeteneği gelişmiş olmalı aynı zamanda hareketli iş hayatına ayak uydurabilecek enerjiye sahip olmalıdır. Bunun yanında banka müfettişi mesleki eğitim anlamında sürekli kendini geliştirmeli ve iş hayatı boyunca CIA, CFE, CSA gibi mesleki sertifikaları edinmelidir.
Bankalar Neden Müfettişe İhtiyaç Duyar?
Bankalar, personel ve departman sayısı göz önüne alındığında oldukça büyük kuruluşlardır. Her bir personelin ve departmanın verimliliği sürekli olarak kontrol edilmektedir. Örneğin bir banka şubesinde personelin performansı şube müdürünün denetimine tabidir. Ancak şube müdürlerinin performansının da denetimine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu örnekte olduğu gibi her bir kadro, altındaki kadroyu kontrol etse de asıl denetim banka müfettişi tarafından yapılmaktadır.
Bankaların gerek personel gerek müşteri bazında gerçekleşen faaliyetlerinin verimliliğinin sürekli olarak denetlenmesi gerekmektedir. Gerçekleştirilen işlemlerde yasalara aykırılık mı var? Şubelerin ve personellerin performansları nasıl? Bu gibi sorulara yanıt vermek için banka müfettişlerinin denetimine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu denetimler sonucunda müfettişin hazırlayacağı rapor hem bir performans değerlendirmesi olacak hem de bankanın verimliliğini arttırmaya yönelik artıları ve eksileri sunacaktır. Banka müfettişleri kontrol mekanizması olma işlevinin yanında bankaya danışmanlık da yapmaktadırlar. Sunulan bir ürün veya hizmetin, izlenecek stratejinin risk potansiyelini belirleme amacıyla banka müfettişlerinden görüş alınabilmektedir. Bir bütün olarak ele alındığında bankada düzen, istikrar ve verimliliğin sağlanması için banka müfettişlerinin denetimine ihtiyaç duyulmaktadır.
Müfettişlerin Bankadaki Görevleri Nelerdir?
Müfettişler, banka şubelerini ve banka personellerini düzenli olarak denetleyerek teftiş raporları hazırlamakla yükümlüdürler. Bu denetim bankacılık faaliyetlerin yasalara uygun olup olmadığı, personellerin performansları, şubelerin verimlilikleri gibi oldukça geniş bir alanı kapsamaktadır. Banka müfettişi, bankanın işleyişine dair eksiklikleri tespit etmekle görevlidir. Banka müfettişinin hazırlayacağı teftiş raporuna göre bankanın verimliliğini arttırmaya yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Ayrıca müfettişin bankadaki bir diğer görevi icrai birimlerin talebi doğrultusunda sunulan bankacılık hizmetlerinin ve izlenecek stratejilerin risk potansiyeli konusunda bir değerlendirme yaparak görüş bildirmektir.
