Dünyada etkisini hızlı bir şekilde gösteren ve Türkiye’de de etkileri görülen yeni tip koronavirüs salgını (Covid-19) salgını nedeniyle gerekli tedbirler hem devlet hem de finans kurum ve kuruluşları aracılığıyla alınmaya başlanmıştı. Alınan bu tedbirler ile birlikte vatandaşların, işletmelerin ve şirketlerin ekonomik yönden uğrayabilecekleri zarar minimum seviyeye indirgenmek istenmişti.
Bu nedenle başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, kamu bankaları ve özel sermayeli bankalar vatandaşların yanında olduğunu göstermişti.
Salgın ile mücadelede vatandaşların ekonomik yönden uğradığı zararı gidermek amacıyla oluşturulan ilk kampanya “Milli Dayanışma Kampanyası” olmuştu. Bu kampanya 30 Mart Pazartesi günü Cumhurbaşkanı tarafından açıklanmış ve “bağış kampanyası” olarak belirtilmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan kampanyanın oluşturulma amacını şu sözleri ile ifade etmişti:
“Amacımız yevmiye ile geçimini sürdüren kesimler başta olmak üzere alınan tedbirlerden dolayı mağdur olan dar gelirli vatandaşlarımıza ilave destek sağlamaktır.”
Milli Dayanışma Kampanyası ile Neler Yapıldı?
Oluşturulan bu kampanya kapsamında aşağıdaki destekler sağlandı:
- İhtiyaç sahibi 2 milyon haneye 1000’er TL yardım yapıldı (Bu yardım halen daha yapılmaktadır. E-devlet üzerinden “Pandemi Sosyal Destek Ön Başvurusu” yapılabilmektedir. Yardımın 3. fazzı gerçekleştirilmektedir)
- 65 yaş ve üstü için gıda ve sağlık ihtiyaçlarını karşılamak adına Vefa Sosyal Destek Grubu oluşturuldu.
- Kamu bankalarına “Ekonomik İstikrar Kalkanı” direktifleri verildi.
- SYDV ödenekleri 180 milyon liraya çıkarıldı.
- Gelir ve kurumlar vergisinin yüzde 2,8’i, trafik para cezalarının yüzde 50’si, RTÜK gelirlerinin yüzde 15’i, bütçeye konulan ödenekler, Kanun ve Kararnamelerle kurulu bulunan veya kurulacak olan fonlardan Bakanlar Kurulu kararıyla yüzde 10’a kadar aktarılan gelirler ve her türlü bağışlar kampanyaya aktarıldı.
- Sosyal medya kanalları üzerinden “#bizbizeyeteriztürkiyem” etiketleriyle farkındalık yaratıldı.
- Kira yardımları 36 aydan 48 aya çıkarıldı.
Kamu Bankaları Koronavirüs Salgınında Ne Yaptı?
Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi kapsamında Bakan Berat Albayrak’ın direktifi ile kamu bankaları ve özel sermayeli bankalar, bu dönem içerisinde işletmelerin ve vatandaşların üzerindeki olumsuz ekonomik etkiyi kaldırmak adına mücadele etti. Peki koronavirüs salgını ile birlikte hangi banka ne yaptı?
Ziraat Bankası
- Şube dışı kanallar aracılığıyla bankacılık hizmetleri arttırıldı.
- 31 Mart 2020 tarihine kadar olan anapara, taksit ve faiz ödemeleri, başvuru yapılması doğrultusunda ötelendi.
- Sektör ayrımı yapılmaksızın işletmelere ve girişimcilere 6 aya kadar ödemesiz dönemi bulunan toplam 12 ay vadeden oluşan kredi destekleri verildi.
- Personel maaşlarını banka aracılığı ile yapan işletme, kurum ve kuruluşlara 3 aylık personel maaş gideri için ilave limit verildi.
- Esnaf Destek Paketi, Tarım Destek Paketi gibi paketler ile sektör içerisindeki KOBİ ve üretici sınıf koruma altına alındı.
Halkbank
- Şube dışı kanallar aracılığıyla bankacılık hizmetleri arttırıldı.
- 31 Mart 2020 tarihine kadar olan anapara, taksit ve faiz ödemeleri, başvuru yapılması doğrultusunda ötelendi.
- Sektör ayrımı yapılmaksızın işletmelere ve girişimcilere 6 aya kadar ödemesiz dönemi bulunan toplam 12 ay vadeden oluşan kredi destekleri verildi.
- Personel maaşlarını banka aracılığı ile yapan işletme, kurum ve kuruluşlara 3 aylık personel maaş gideri için ilave limit verildi.
- Esnaf Destek Paketi oluşturuldu. Bu pakete 500 binden fazla kişi başvuru yaptı.
Vakıfbank
Vakıfbank 9 maddelik bir paket hazırladı. Bu paket içerisinde vatandaşlar, KOBİ’ler ve işletme sahiplerine destek verildi.
- 31 Mart 2020 tarihine kadar ödenmesi gereken anapara, faiz ve taksitler talep doğrultusunda 30 Haziran 2020’ye kadar ötelendi.
- İstihdamı korumak amacıyla işletmelere “3 aylık maaş gideri” desteği verildi.
- İşletme sahiplerinin mevcut kredileri, nakit akışlarına uygun şekilde sektör fark etmeksizin yeniden yapılandırıldı.
- Turizm ve şehir içi toplu taşıma sektörlerine 12 aya kadar ödemesiz dönem verildi.
- İşletmelerin vergi, SGK gibi kamusal ödeme yükümlülükleri kolaylaşsın diye limit arttırımı yapıldı. Bu limitle yapılan ödemelerin 3 ayı ödemesiz dönem olmak üzere 12 aylık taksit imkanı verildi.
- İşletmelere nakit artırımı için Business Kart desteği verildi.
- VBanko Çek ürünü ile maliyetsiz finansman imkanı sağlandı.
- Bireysel kredi ihtiyacı olan müşterilerin Sky Limit ve İnternet Bankacılığı üzerinden kredi talepleri karşılandı.
- Bireysel müşterilere talepleri doğrultusunda kredi kartı ve taksit ödemelerine 3 ay öteleme imkanı verildi.
Kamu Bankaları İşe Devam Kredi Desteği
Koronavirüs salgını ile birlikte 3 kamu bankası (Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank) ortak bir karar alarak “İşe Devam Kredi Desteği” oluşturdu. Bu destek ile sektör fark etmeksizin işletme sermayesi olumsuz etkilenen şirketlere, KOBİ’lere ve işletmelere destek verildi. Hazine ve Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli verilen kredinin ilk 6 ayı ödemesiz dönem olmak üzere toplam 36 aylık vadeden oluşan esnek ödeme planı yapıldı.
Faiz oranı olarak yıllık yüzde 7,5 belirlendi. Başvuru gerçekleştiren işletme sahiplerine yapılacak kredi desteği ise yıllık ciroları ile orantılı bir şekilde verildi. Verilen destekler şu şekilde yer aldı:
- 0 – 25 milyon TL ciro ⇒ 10 milyon TL kredi
- 25 – 125 milyon TL ciro ⇒ 25 milyon TL kredi
- 125 milyon ve üzeri TL ciro ⇒ 100 milyon TL kredi
Koronavirüs Salgınında Banka Faiz Oranları Güncellendi
Koronavirüs salgını ile birlikte 10 banka (kamu ve özel bankalar olmak üzere) tüketici, konut ve taşıt kredilerindeki faiz oranlarını güncelledi. Bankalar tarafından belirlenen faiz oranları şu şekilde yer aldı:
- Ziraat Bankası
Tüketici kredisi: 1.05
Taşıt kredisi: 0.96
Konut kredisi: 0.94 - Halkbank
İhtiyaç kredisi: 1.07
Taşıt kredisi: 0.94
Konut kredisi: 0.94 - Vakıfbank
İhtiyaç kredisi: 1.05
Taşıt kredisi: 0.95
Konut kredisi: 1.05 - Garanti Bankası
İhtiyaç kredisi: 1.19
Konut kredisi: 0.99
Taşıt kredisi: 1.24 - İş Bankası
İhtiyaç kredisi: 0.99
Taşıt kredisi: 0.97
Ev kredisi: 0.95 - TEB
İhtiyaç kredisi: 0.99
Taşıt kredisi: 0.99
Konut kredisi: 0.97 - Yapı Kredi
İhtiyaç kredisi: 1.69
Konut kredisi: 1.09
Taşıt kredisi: 1.09 - QNB Finansbank
İhtiyaç kredisi: 0.89
Konut kredisi: 1.23
Taşıt kredisi: 1.45 - Akbank
Direkt kredi: 1.45
İhtiyaç kredisi: 1.41
Taşıt kredisi: 1.07
Konut kredisi: 0.97 - Denizbank
İhtiyaç kredisi: 1.69
Tüketici kredisi: 1.69
Taşıt kredisi: 1.11
Ziraat Bankası, Vakıfbank, Akbank, Halkbank, Denizbank, QNB Finansbank, Aktifbank, Odeabank, Garanti BBVA, Yapı Kredi Bankası ek olarak bireysel müşterileri için taksit erteleme imkanı da sundu. Bu bankalar “kredi yapılandırma başvurusu” yapan müşterilerin borçlarını 2 ile 3 ay arasında erteledi.
