SPK Sınavı – SPL Sınavı Lisanslama -Sınavın asıl amacı, sermaye piyasaları alanında, yetkili personel, yönetici, değerleme uzmanı, kredi derecelendirme uzmanı, türev araçlar uzmanı, kurumsal yönetim derecelendirme uzmanı yetiştirmektir.
SPK Lisanslama Sınavı Nedir?
SPL sınavının asıl amacı, finans ve sermaye alanlarında çalışmak isteyen adayların, mesleki konudaki yeterliliklerini ölçmek olarak belirlenmiştir. SPK Sınavı Sınav sonuçlarına göre adayların bilgi ve tecrübeleri ölçülerek, lisans belgesinin verilmesi amaçlanır. Bankalar, aracı kurumlar gibi sermaye piyasasında çalışmak isteyen adayların, işe alım sürecinden önce mutlaka girmeleri gereken bir sınav olması, sınavın önemini bir kez daha ortaya koyuyor.
Sektörde gerekli olan lisans belgeleri, kişilerin uzmanlık alanlarına ve çalışma alanlarına göre değişiklik göstermektedir. Bu noktada kişinin hangi alanda çalışmak istediğine karar verdikten sonra, o alandaki sınava girmeleri ve başarı göstermeleri gerekmektedir. SPL Sınavı, teknolojinin gelişmesi ile birlikte sadece kağıt üzerinde değil, elektronik ortamlarda da yapılmaktadır. Bu noktada sınav SPL ve e-SPL sınavı olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Sermaye Piyasası Kurulu tarafından düzenlenen lisanslama sınavları genellikle her yıl Ocak, Mayıs ve Eylül aylarında yapılmaktadır. Ancak kurul tarafından çeşitli durumlara özel aksi bir karar alınabilir ve sınav tarihi değiştirilebilir.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun asıl amacı ve görevleri, halkın birikimlerinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi ve sonunda ekonomiye kazandırılmasıdır. Bu şekilde ülke ekonomisinin gelişmesini sağlamak ve sermaye piyasaları işlemlerinin herkes için hem güvenilir hem de şeffaf bir şekilde gerçekleştirilmesinin sağlanması olarak ifade edilebilir.
Sermaye Piyasaları Kurulu, kendisine verilen yetkiler ve görevler çerçevesinde, kanun, yönetmelik ve tebliğler çıkarma hakkına sahiptir. Böylece ekonomik alanda önemli düzenlemeler gerçekleştirmeyi amaçlar. Sermaye piyasalarında çalışmak için sınava girmek isteyen adaylar için, detaylı şartlar aranmamaktadır. Adayların üniversite mezunu olmaları ve hali hazırda bir finans kuruluşunda aktif olarak çalışmıyor olmak sınava girmek için yeterlidir.
SPK – SPL Lisanslama Sınavı
Kağıt üzerinde yapılan SPK Sınavı – SPL sınavları için 12 il belirlenmiştir. Bu 12 ile dışında herhangi bir ilde sınav yapılmamaktadır. Sınav yapılan iller, Ankara, Adana, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya ve Samsun olarak ifade edilmektedir. Çalışma alanlarına göre lisanslama sınav türleri değişiklik gösterdiği için öncesinde mutlaka detaylı bir araştırma yapmak son derece önemlidir. Lisanslama sınavlarına girerek başarılı bir şekilde lisans sahibi olan adayların, banka ve aracı kurumlarda çalışırken, yükselme aşamaları, diğer çalışanlara göre çok daha fazladır. SPL sınavı adaylar için sırasıyla, Düzey 1, Düzey 2 ve Düzey 3 sınavlarından ve lisanslarından oluşmaktadır.
Elektronik ortamda yapılan lisanslama sınavları ise hafta içi ve Cumartesi günlerinde yapılmaktadır. Belirlenen saatlerde gerçekleştirilen oturumlara, adaylar için verilen link ile giriş yapılır. Detayları net bir şekilde öğrenmek isteyen adayların ise Sermaye Piyasalar Kurulu’nun resmi internet sayfasını ziyaret etmeleri ve şartları okumaları gerekiyor.
SPK Sınavı Lisansı Nasıl Alınır?
SPK lisansı alarak, sermaye piyasalarında görev almak isteyen adayların bazı şartları yerine getirmeleri gerekir. SPL tarafından hazırlanan resmi web sayfasında, SPK lisansı almak isteyen adaylar için ‘Sermaye Piyasası Kurulu VII- 128.7 sayılı Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliği’ hazırlandı. Belirlenen tebliğe göre adayların üniversite mezunu olmaları ve girdikleri lisans sınavında başarılı olmaları gerekmektedir.
Sermaye piyasalarında faaliyet gösterebilmek için öncelikli olarak çalışma alanı düşünüldüğünde, Düzey 1 Lisans sınavına girmek isteyen adayların en az iki yıllık üniversite mezunu olmaları gerekirken, geriye kalan tüm lisans sınavlarına girecek adayların 4 yıllık üniversite mezunu olmaları gerekmektedir.
Sınava giren adayların sınavları 100 puan üzerinden değerlendirilmektedir. Bu süreçte girilen lisanslama sınavlarının her birinden 100 üzerinden en az 50 puan almış olmak gerekmektedir. Değerlendirme aşamasında ise tüm sınav konularına bakılarak alınan notların aritmetik ortalamasının 60 puan ve üzerinde olması son derece önemlidir.
SPK Sınavı Başvuru Süreci
SPK Sınavı sonrasında lisans almaya hak kazanan adayların SPL Başvuru Sistemi üzerinden başvuruda bulunmaları gerekir. Lisans başvurusu için belirli bir miktar ödeme yapmak zorunludur. Ödemeler oluşturulan sistem üzerinden sorunsuz bir şekilde yapılabilir. Başvuru aşamasında aday için oluşturulan Başvuru Aday Beyan Formunu imzaladıktan sonra, istenen diğer belgeleri eksiksiz bir şekilde SPL’ye teslim etmeleri gerekiyor.
Lisans başvuru ücreti lisans başına alınmaktadır ve 150 lira olarak belirlenmiştir. Belge almadan önce SPL’ye bazı belgelerin iletilmesi zorunludur. Bu belgeler;
- İmzalı olmak şartıyla ‘Başvuru ve Aday Beyan Formu’
- Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Cüzdanı fotokopisi
- e-Devlet üzerinden alınabilecek, barkodu olan mezuniyet belgesidir.
Sermaye piyasaları kurumlarında aktif olarak çalışan kişilerin ilgili bulunan lisans başvuru evraklarını iletme görevi ise çalıştıkları kuruma aittir. Bu noktada kişilerin çalıştıkları kurum tarafından belgelerin tamamı SPL’ye iletilir. Ancak bu süreçte, herhangi bir sermaye piyasası kurumunda çalışmayan kişilerin, lisans belgesi başvuru evraklarını posta yoluyla iletmeleri mümkün olduğu gibi SPL’ye elden de teslim hakları bulunmaktadır. Lisanslama sınavlarına ait olan tüm detaylar ve şartlar SPL’nin resmi internet sitesinde yer almaktadır.
SPK lisansları denildiği zaman, kurum tarafından 8 farklı uzmanlık alanında hazırlanmış çeşitli lisanslama sınavları akla gelmektedir. Bu sınavlarda başarı gösteren adayların, tüm şartları ve belgeleri eksiksiz bir şekilde yerine getirmeleri halinde lisanslama belgelerini almaları ve çeşitli aracı kurumlar, sermaye piyasaları ve bankalarda aktif olarak görev almaları mümkündür.
SPK belgesi olan adaylar, uzmanlık sıfatını alarak piyasalarda işlem yapma yetisine de sahip olurlar. Çeşitli finans kuruluşları içerisinde kilit noktalarda ve pozisyonlarda çalışabilirler. Kariyerinde yükselme hedefi bulunan adaylar için, çeşitli fırsatlar sunarlar. Sermaye Piyasaları Kuruluna ait olan kurum ve kuruluşlarda çalışmak isteyenler için, işe alım süreci içerisinde öncelik ve çeşitli avantajlar sağladığı için son derece önemlidir.
SPK Sınavı Lisansı Ne İşe Yarar?
SPK Sınavı – SPK lisansı ya da belgesi, sermaye piyasaları içerisinde işlem gören, banka, aracı kurumlar ve finans kurumlarında, çeşitli pozisyonlarda uzman sıfatı alarak çalışmak isteyen kişilerin almasını gerektiren bir mesleki yeterlilik belgesi olarak ifade edilmektedir.
SPK belgesine sahip olan kişilerin, SPK’ya bağlı kurum ve kuruluşlar üzerinden iş bulma şansları daha yüksektir. Finans sektöründe kariyer yapmak isteyen adayları bir adım daha öne çıkaracak bir belgedir. SPK lisansları kendi arasında çeşitlenmektedir. Bu süreçte SPK tarafından verilen, uzmanlık alanlarını kapsayan 8 farklı alan bulunmaktadır. Bu belgeler SPK sınavlarına girip başarılı olan ve tüm şartları taşıyan adaylara verilmektedir.
SPK sınavlarına girerek başarılı olan adaylara SPK lisansı ya da belgesi verilmektedir. Bu lisansı alan kişilerin, çeşitli alanlarda uzmanlık sıfatını alarak çalışma ve kariyer yapma fırsatları da bulunmaktadır. Sermaye piyasalarında da işlem yapma yetkisine sahip olabilecek olan bu kişilerin, kariyerlerinde yükselme fırsatları da yakalayacakları ifade ediliyor.
SPK İle Bankacı ve Aracı Kurumlarda İş İmkanı
Bankalar ve aracı kurumlarda kariyer yapmak pek çok kişinin hayali. Ancak yükselme imkanına sahip, kişilerin kendilerini kanıtlayabilecekleri kilit sayılabilecek pozisyonlara gelebilmeleri ve bu alanda kalıcı olmaları için mutlaka SPK lisansına sahip olmaları gerekiyor.
Sermaye piyasalarında çalışma yapılabilecek olan alanlarda iş hayatına atılmak isteyenler için SPK belgesine sahip olmak bir avantaj olarak değerlendirilebilir. Diğer adaylara göre bir adım daha ön plana çıkmalarını sağlayabilir.
SPK’ya bağlı olarak çalışma fırsatları sunan pek çok kurum ve şirket bulunmaktadır. Belge sahibi olan adaylar bu süreçte;
- Aracı kurumlarda,
- Bankaların yatırım yapan şirketlerinde,
- Yatırım Ortaklıklarıyla,
- Çeşitli fonlarla,
- Halka açık olarak hizmet veren şirketlerde,
- Takas yapan kuruluşlarda,
- Saklama kuruluşlarında,
- Çeşitli derecelendirme kuruluşlarında,
- Bağımsız olarak hizmet veren denetim kuruluşlarında,
- Gayrimenkul değerleme şirketlerinde,
- Varlık yönetimi şirketlerinde,
- Yatırım danışmanlığı hizmeti veren şirketlerde,
- Portföy saklama ve yönetim şirketlerinde çalışma imkanı bulabilirler.
SPK belgesi sahibi olan adayların, alanlarında uzman olarak yetiştirilmeleri, insan kaynağının niteliğinin artırılması ve yatırımcıların doğru bir şekilde yönlendirilmesi amaçlanır. Sermaye piyasalarında yapılan işlemlerin kalitesinin de artırılması son derece önemlidir. Sermaye piyasaları kanunu çerçevesinde, SPK’nın kapsadığı alanlarda çalışmak isteyen adayların, faaliyet alanlarına göre SPK lisans belgelerinden birine ya da birkaçına sahip olmaları gerekmektedir. SPK lisans sahibi olan adayların, finans sektöründe işe başladıkları zaman maaş konusunda da diğer adaylardan daha şanslı oldukları bilinir. Uzman sıfatını alarak işe başladıkları için bu anlamda aldıkları maaş da diğer çalışanlara göre daha tatmin edici olarak belirlenmiştir.
SPK Temel Düzey Lisansını Alanlar Ne İş Yapabilirler?
SPK kendi içerisinde pek çok lisans türüne sahiptir. Lisans ve ön lisans mezunlarının girebilecekleri SPK lisans sınavları da kendi aralarında ayrılmaktadır. Temel düzeyde SPK lisansını alan adayların çalışma alanları merak ediliyor. 2 yıllık yüksek okul ya da fakülte mezunu olan adaylar SPK temel düzey lisanslama sınavına girebilirler. Bu sınav içerisinde bulunan modüller içerisinde Takas ve Operasyon işlemleri modülünü tercih ederek 100 puan üzerinden 70 ve üzerinde bir puan almaları halinde, aracı kurum ve kuruluşlarda Takas ve Operasyon Sorumlusu olarak görev yapabilirler.
Aracı kurum şube müdürü olmak için yine en az iki yıllık ön lisans mezunu olmak gerekiyor. Temel düzey lisansı alan adayların 9 dersten sınava girdikten sonra, 100 puan üzerinden en az 60 puan almak ve tüm derslerin sınav sonuçlarının aritmetik ortalamasının ise 70 ve üzerinde olması gerekmektedir. Böylece aracı kurum şube müdürü olabilirsiniz.
İki yıllık ön lisans mezunu olan adaylar SPK Sınavı temel düzey lisansını aldıktan sonra yine 9 dersten sınava girmeliler. Böylece 100 puan üzerinden 60 puan ve üzeri aldıklarında, tüm ders ortalamalarının ise 70 puan ve üzerinde olması halinde aracı kurumlarda irtibat sorumlusu olarak görev alabilirler.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri temel düzey lisansını almaya hak kazanan adayların, herhangi bir belgeye ihtiyaç duymadan ‘Takas ve Operasyon Sorumlusu’ olarak çalışmalarına imkan tanınıyor. Yine herhangi bir belgeye ihtiyaç duyulmadan temel düzey müşteri temsilcisi olarak çalışabilecekleri ifade ediliyor.
SPK Sınavında Neler Sorulur?
Temel düzey lisanslama sınavına girdikten sonra, lisans almak için gereken derslerin tamamından, beklentilerin altında kalarak başarılı olamayan adaylar,
- Genel ekonomi,
- Sermaye piyasası mevzuatı,
- İlgili mevzuat ve etik kurallar,
- Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçları,
- Hisse senetleri piyasaları,
- Tahvil ve bono piyasaları,
İlgili vergi mevzuatı gibi derslerden en az birinden 100 değerlendirme puanı üzerinden 60 puan ve üzeri almaları, tüm derslerin aritmetik ortalamasından 70 puan ve üzerinde almaları halinde temel düzeyde müşteri temsilciliği lisansı alabilecekleri ifade ediliyor. Böylece Nasıl bankacı olunur? sorusuna da yanıt bulmış, şirketlerde ve aracı kurumlarda müşteri temsilciliği yapabilirler.
Müşteri temsilciliği lisansı aldıktan sonra kariyerlerinde yükselme imkanları da devam ediyor. Türev araçlar sınavı içerisinde bulunan,
- Türev araçlar,
- Vadeli işlem opsiyon piyasalarının işleyişi gibi derslerden başarı göstermeleri halinde de Türev Araçları Müşteri Temsilcisi olarak çalışma imkanı bulurlar.
SPK içerisinde faaliyet alanlarına bakılarak pek çok belgeleme sistemi bulunmaktadır. Kendi içerisinde bulunan derslerin sınavından başarılı bir şekilde geçilmesi halinde, faaliyet alanlarına göre belge bulabilirsiniz. Bu belge ile birlikte sorunsuz bir şekilde SPK kurum ve kuruluşlarında iş bulabilirsiniz. Sektörde diğer adaylardan öne çıkarak çeşitli avantajlara sahip olabilirsiniz.
SPK Sınavı Lisansı Düzey 1 Sınavı
Sermaye Piyasaları Kurulu tarafından düzenlenen SPK Sınavı – SPL sınavı her yıl belirli aylarda birkaç kez yapılır. Sermaye Piyasaları Kurulu’na bağlı olarak faaliyet gösteren bankalar, aracı kurum ve kuruluşlar ile çeşitli şirketlerde çalışma imkanı sunmaktadır. Uzmanlık unvanı veren bu sınavlar, kişilerin finans sektöründe kariyer yapmaları ve daha iyi imkanlarda çalışmaları için son derece önemlidir.
Aksi söylenmediği takdirde, SPK tarafından düzenlenen lisanslama sınavları her yıl Mayıs ve Kasım aylarında yılda iki defa yapılmaktadır. Sınavların tarihleri ise ilan şeklinde günlük gazetelerde ya da internet sayfalarında yer almaktadır. Lisanslama sınavlarının tarihleri, belirlendikten sonra yaklaşık 2.5 3 ay öncesinden kurulun internet adresinden yararlanmaktadır. Resmi internet adresinden de bilgilere ulaşabilirsiniz.
Sınavlar belirli illerde yapılmaktadır. Lisanslama sınavlarının yapılması için şimdiye kadar 12 il belirlenmiştir. Bu iller, Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya ve Samsun illeri olarak belirlenmiştir. Her sınavın kendi içerisinde farklı bir uzmanlık alanı bulunmaktadır. Bir sınava girmek için diğer düzeyleri tamamlamak gibi bir şart bulunmamaktadır.
SPL sınav sistemi içerisinde 3 temel düzey vardır. Bu sınavlar düzey 1, düzey 2 ve düzey 3 olarak kendi içerisinde ayrılır. Sınavlarda başarılı olan adaylara bir lisans belgesi verilir. Bu lisans belgesi ile birlikte çeşitli uzmanlık alanlarında ve faaliyet alanlarında çalışma imkanı bulunmaktadır.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı modülleri
Lisanslama sınavları içerisinde modül yani ders sistemi bulunmaktadır. Bu modüllerin geçilmesi ile birlikte başarı belgeleri hazırlanmaktadır. Ancak sınava girilen ve derslerden başarı gösterilen tarih arasında 4 yıldan fazla bir zamanın geçmemesi gerekmektedir. Aksi takdirde başarı elde edilmiş olsa bile başarı belgesi verilmeyeceği ifade edildi. Zaman zaman not yükseltme sınavları bulunmaktadır. SPK Sınavı alınan en son puan sistemde geçerli olarak ifade edilebilecek puan sistemidir.
Lisanslama sınavlarında hesaplama sistemi içerisinde hesap makinesi kullanılmaktadır. Ancak alfabetik tuş takımı olan hesap makineleri ile el bilgisayarlarının kullanılması kesinlikle yasaktır. Hesap makinesinin sınav içerisinde kullanımı sırasında el değiştirmesi, ödünç verilmesi ve alınması kesinlikle yasaktır. Sınav sırasında bu tür bir davranış içerisine giren adayların sınavları iptal edilecektir.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı sınavı içerisinde bulunan bazı modüller yani dersler bulunmaktadır. Bu noktada dersler şu şekilde belirlenmiştir;
- Dar kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları
- Sermaye piyasası araçları 1
- Yatırım kuruluşları
- Takas, saklama ve operasyon işlemleri
Her modülün kendi içerisinde başarı sistemi bulunmaktadır. Sınavlarda değerlendirme puanı 100 puan üzerinden gerçekleşmektedir. Geçme notu 60 olarak belirlenmiştir. Tüm modüllerin aritmetik ortalamasının ise 70 ve üzerinde olması gerekmektedir. Her lisans düzeyinin uzmanlık ve çalışma alanları da çeşitlenmektedir. Bu noktada araştırmanın doğru bir şekilde yapılması gerekmektedir.
SPK Sınavı Lisansı Düzey 2 Lisansı
Sermaye Piyasaları Kurulu tarafından hazırlanan SPL sınavları kendi aralarında uzmanlık alanlarına göre değişiklik göstermektedir. Bu noktada her sınavın faaliyet alanlarını öğrenerek harekete geçebilirsiniz. Sınavlar arasında herhangi bir şekilde bağlantı bulunmamaktadır. Yani düzey bir sınavına girmeyen bir kişinin düzey iki sınavına girebilmesi mümkündür. Aksi bir durum olmaması halinde SPL sınavları her yıl iki defa yapılır. Sınavlar genellikle Mayıs ve Kasım ayında gerçekleştirilir. Kesin tarihlerin belirlenmesinin ardından duyuru olarak SPK’nın resmi internet sayfasında ya da günlük gazetelerin ilanlar bölümünde duyurulmaktadır.
Lisanslama sınavlarının tarihleri açıklandıktan sonra başvuru süreci başlamaktadır. Başvuru süreci ortalama olarak 2 ile 3 ay arasında değişiklik göstermektedir. Resmi başvurular için resmi internet sitesinden başvuru yapmak son derece önemlidir. SPL sınavları her ilde yapılmamaktadır. Bunun için 12 farklı il belirlenmiştir. İller sırasıyla; Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya ve Samsun olarak belirlenmiştir.
Lisanslama sınavlarına katılan adayların herhangi bir kurumda çalışma zorunlulukları bulunmaktadır. Sermaye piyasası kurumlarında çalışmayan kişilerin de bu sınavlara bireysel olarak başvurmaları mümkündür. Lisans sınavları içerisinde modül sistemi bulunmaktadır. Modül sistemi bir nevi ders sistemi olarak ifade edilmektedir. Her lisans sınavının uzmanlık alanlarına göre farklı modül sistemi bulunmaktadır. Modüllerin geçme notu 100 üzerinden planlanmaktadır. Geçme notu ise 60 olarak belirlenmektedir. Modüllerin aritmetik ortalamaları ise 70 puan ve üzerinde olmalıdır.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı modülleri
Modüller arasında not yükseltme sınavları da bulunmaktadır. Not yükseltme sınavına giren adayların en son aldıkları puanlar sisteme girilmektedir. Sınavlar arasında ortak modüller modüller bulunmaktadır. Özellikle Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Sınavı ile Türev Araçlar Sınavı arasındaki 4 modül ortak olarak belirlenmiştir.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Sınavı ile Kredi Derecelendirme Sınavı ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Sınavının 1 modülü ortak olarak gerçekleştirilmektedir.
Kredi Derecelendirme Sınavı ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Sınavının 2 modülü de ortak olarak gerçekleştirilmektedir.
Tüm bu modüller ve uzmanlık alanlarının dışında Sermaye Piyasası Faaliyetleri Temel Düzey Sınavı ve Değerleme Uzmanlığı Sınavının diğer sınavlarla bir ilgisi bulunmamaktadır. Lisanslama sınavlarına giren adaylar hesap makinesi kullanabilirler. Ancak hesap makinelerinin alfabetik tuş takımının olmaması, el bilgisayarının sokulmaması ya da özel elektronik donanımların kullanılmaması gerekmektedir. Sınav sırasında hesap makinesinin ödünç alınmaması, ortak kullanılmaması ya da değiştirilmemesi gerekmektedir. Bu tür bir davranış içerisine giren adayların sınavları belirlendiği takdirde iptal edilecektir. Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı modülleri şu şekildedir;
- Geniş kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları
- Sermaye Piyasası Araçları 1
- Sermaye Piyasası Araçları 2
- Yatırım Kuruluşları
- Finansal Piyasalar
- Takas, Saklama ve Operasyon İşlemleri
- Finansal Yönetim ve Mali Analiz
- Ticaret Hukuku
- Muhasebe ve Finansal Raporlama olarak gelişmektedir.
SPK Lisansı Düzey 3 Sınavı
Genellikle yılda iki kez yapılan SPL sınavları, sermaye piyasalarında çalışmak isteyen adaylar için uygundur. Sermaye piyasaları faaliyet alanları, aracı kurum ve kuruluşlar, bankalar ve şirketlerde çalışmak isteyen adaylara bu noktada uzmanlık unvanı verilerek çalıştırılmaları sağlanmaktadır. SPK lisanslarından birine sahip olan adayların çalıştıkları kurumlarda çeşitli ayrıcalıklara sahip oldukları bilinir. Bu noktada hem maaşlarında hem de çalışma şartlarında çeşitli iyileştirmeler yapılmaktadır.
SPK lisanslama sınavları her yıl Mayıs ve Kasım aylarında yapılır. Aksi bir durum olmadığı müddetçe tarihlerde değişiklik yapılmaz. Duruma göre sınav sayısı artırılabilir. Sınav ilanları ise tarih belirlendikten sonra günlük gazetelerin ilan sayfalarında ya da SPK’nın resmi internet sayfasında yayınlanmaktadır.
SPK lisanslama sınavının tarihleri açıklandıktan sonra başvuru süreci için 2.5 ile 3 ay ortalama zaman verilmektedir. Lisanslama sınavları için belirli iller belirlenmiştir. Bu iller Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya ve Samsun olarak belirlenmiştir. Bu illerin dışında sınav yapılmamaktadır.
SPK sınavları arasında herhangi bir bağ bulunmamaktadır. Yani düzey 1 lisans sınavına girmeyen bir adayın düzey 2 lisans sınavına girmeleri mümkündür. Bu konuda herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Sınavların değerlendirme notu 100 puan üzerinden hesaplanmaktadır. Modüller arasında aritmetik ortalamanın 70 ve üzerinde olması halinde kişi başarılı olarak isimlendirilebilir.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı modülleri
Genellikle sınavlara katılmak için bir kurumda çalışmaları gerektiği düşünülür. Ancak bu son derece yanlış bir kanıdır. Bu süreçte herhangi bir kurumda çalışma zorunluluğu bulunmadığı gibi, kişiler başvurularını bireysel olarak yapabilirler. Not yükselme sınavları da bulunmaktadır. Not yükselme sınavına giren adayların en son aldıkları puan sistemde görülmektedir. Bazı sınavlar arasında ise ortak modül sistemi bulunmaktadır.
Lisanslama sınavları içerisinde adayların hesap makinesi kullanmaları mümkündür. Ancak bunun için bazı şartlar bulunuyor. Adayların kesinlikle alfabetik yazılı hesap makineleri ya da el bilgisayarları ile sınavlara girmeleri yasaktır. Bu noktada hesap makinesinin adaylar arasında ödünç alınması, değiştirilmesi yasaktır. Böyle bir durumun tespit edilmesi halinde adayların sınavları iptal edilmektedir. Sınav başvurularının kabul edilmesi için gerekli şartların eksiksiz bir şekilde tamamlanması şarttır. Sınav başvurusu kabul edilenlerin listesi bu noktada, sınav tarihinden bir ay önce resmi internet sayfasında ilan edilmektedir. Sınavın gerçekleştirilmesinden sonra sınan sonuçları, sınav tarihinden iki hafta sonra açıklanmaktadır. Genellikle sonuçların açıklanacağı tarih sınav giriş belgesinde de belirtilmektedir.
Düzey 3 Lisanslı modülleri
- Geniş kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları
- Sermaye piyasası araçları 1
- Sermaye piyasası araçları 2
- Yatırım kuruluşları
- Finansal piyasalar
- Takas, saklama ve operasyon işlemleri
- Finansal yönetim ve mali analiz
- Ticaret hukuku
- Muhasebe ve finansal raporlama
- Genel ekonomi
- Temel finans matematiği ve değerleme yöntemleri
- Kurumlarda ve sermaye piyasasında vergilendirme şeklinde açıklanmıştır.
SPK Sınavlarına Nasıl Hazırlanılır?
SPK lisans belgeleri üniversite mezunları tarafından alınabilir. Tek şart üniversite mezunu olmak olarak ifade edilir. Özellikle üniversite bölümleri konusunda da herhangi bir ayrım bulunmamaktadır. Endüstri mezunu olan bir kişi sınava girerek konut değerleme uzmanı olarak göreve başlayabilir. Üniversite son sınıfta olan adaylarda bu belgeleri alabilmek için SPK Sınavı başvuru yapabilirler.
SPK sınavları ile alınabilecek sekiz farklı lisans belgesi bulunmaktadır. Bu belgeler sırasıyla;
- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı
- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı
- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı
- Türev Araçlar Lisansı
- Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı
- Kredi Derecelendirme Lisansı
- Konut Değerleme Lisansı
- Gayrimenkul Değerleme Lisansı
Her lisans türünün kendi içerisinde uzmanlık alanları bulunmaktadır. Bu noktada farklı sayıda sınav konuları da bulunur. Her bir SPK Sınavı konusu ise modül olarak isimlendirilmektedir. Her bir lisans düzeyi kendi içerisinde farklı modüllere ayrılmaktadır.
Sınavların her biri için belirli bir başarı ölçütü bulunmaktadır. Her sınavdan 100 değerlendirme puanı üzerinden 50 puan almak gerekir. Ancak bazı lisans türleri için geçme notu 60 olarak belirlenmiştir. Düzey 1 lisansı için düşünüldüğü zaman belirtilen sınavların üç tanesinden 55 puan almaları halinde, dördüncü sınavdan 75 puan almaları gerekir. Böylece sınavların aritmetik ortalamalarına bakılır.
SPK Sınavlarına Çalışma Yöntemi
Sınavlara çalışmadan girmek bir hayal olarak ifade edilir. Ancak yeterli çalışma ile SPL sınavlarının büyütülmesine de gerek yoktur. Sınavı hafife alıp yeterince çalışmadan giren kişiler düşük puan aldıkları için, geçmiş dönemlerde başarı ortalaması da düşmüştür.
Sınavlara doğru hazırlanmak için SPL tarafından ‘Çalışma Rehberleri’ adı altında detay veren çeşitli kaynaklar hazırlanmıştır. Bu kaynaklar sınava hazırlık sürecinde son derece faydalı olabilir. Ancak detaylı olarak hazırlanan bu kaynaklar, anlaşılması son derece güç bir dile sahiptir. Bu yüzden herkes tarafından anlaşılması her zaman mümkün olmayabilir. Bu durumda kaynaklar ücretsiz olmasına rağmen, ilk etapta SPK Sınavı hazırlanmak için doğru kaynaklar olmayabilir. Pek çok hazırlık kitabı bulunmaktadır. Sade bir şekilde anlatılan içeriklerin yanı sıra testlerle ve örnek sorularla desteklenmiş olan hazırlık kitapları uzmanlar tarafından da önerilmektedir. Sınava hazırlık sürecinde en çok örnek soruları çözmek, açıklamalı sorulara bakmak ve deneme sınavlarına ağırlık vermek gerekmektedir.
Bazen çalışmaya nereden başlayacağımızı bilemediğimiz için sınavlara doğru bir şekilde hazırlanamayız. Ancak doğru bir çalışma şekli için açıklamalı soruları incelemek gerekir. Bu sayede konulara olan aşinalığınızı pekiştirebilirsiniz. SPK Sınavı için deneme soruları sık sık çözmek kişilerin kendilerini sınamalarını sağlar. Bu durumda hangi aşamada olduğunuzu görebilirsiniz. Deneme sınavlarında yüzde 50 başarı oranını yakalayamamanız halinde çalışma kitaplarında yer verilen sınav sorularını çözmeye çalışabilirsiniz. Başarı oranı istenildiği gibi olmasa bile sık sık deneme sınavı çözmelisiniz. Her bir sınavda başarı oranınızın biraz da arttığını göreceksiniz.
SPK Staj İmkanları
Sermaye Piyasası Kurumu ilk olarak 1981 yılında kurulmuştur. Kurulma aşamasında sermaye piyasası kanunu hayata geçirilmiştir. 2012 yılında yapılan birtakım değişikliklerin ardından kurulun yetki ve görevleri değiştirildi. Kurul bu dönemde tasarruf sahiplerini hedef almıştır. Sermaye Piyasaları Kurulu bu süreçte bünyelerinde çalıştırdıkları çalışanları da eğitim kurumlarında eğitim görev ve belli konularda yeterlilik gösterebilmiş kişilerden seçiyor. İşe alım döneminde alanında eğitim görmesi ve tecrübe kazanması çalışanlar için son derece önemli. SPK çalışanlarını da bünyesinde staj yapan ve başarı gösteren kişiler arasından seçiyor. Aynı zamanda staj yapma imkanı da sunuyor.
SPK staj imkanları ile birlikte, kişilerin almış oldukları eğitimleri uygulamalı bir şekilde hayata geçirmeleri planlanıyor. Günümüz iş dünyası içerisinde staj imkanları, iş hayatına atılmadan hemen önceki evre olarak biliniyor. Pek çok kurul gibi SPK’da staj sürecini dikkate alıyor ve önem veriyor. Staj yapmış ve aldığı eğitimleri uygulamalı olarak pekiştirmiş olan adayların süreçten daha fazla verim aldıkları ve doğru bir çalışma süreci geçirdikleri belirlendi.
SPK için belirli sınavları geçtikten sonra staj başvurusunda bulunmak gerekir. Başvurunun olumlu sonuçlanması için doğru bir şekilde başvuru şartlarının tamamlanması gerekmektedir. Gecikmeli olarak yapılan staj başvuruları, doğru zamanda yapılmadığı takdirde sadece zaman kaybı olarak değerlendiriliyor. Staj başvuruları hakkında kafanızda soru işareti varsa mutlaka bu konuda doğru eğitim veren kurumlar ile iletişime geçmek ve süreci doğru tahlil etmek gerekmektedir.
SPK’ da Stajyer Olmak
SPK’da staj yapmak en az sınav başvurusu kadar önemlidir. Sınav aşamasında profesyonel olarak bir kurstan ya da kurumdan yardım aldıysanız, sınavın ardından yine aynı kurumla iletişime geçebilirsiniz. En azından kişilerin sınav sonrasında süreci nasıl yönetebilecekleri konusunda bilgi sahibi olmaları amaçlanıyor.
Farklı lisans türlerinden sınava girmiş olabilirsiniz. Ancak girdiğiniz sınavlar arasında hangi SPK Sınavı lisans türünde başarı gösterdiyseniz, o türdeki faaliyet alanlarına staj başvurusu yapmalısınız. Staj başvurularında yüksek puan her zaman daha fazla işe yarayacaktır. Aynı zamanda kişilerin bu konuda tam motive olmalarına da yardımcı olur. Staj sürecinde verimli bir çalışma performansı gerçekleştirmek son derece önemli. Bu durumda verimli geçiren bireylerin işlerini daha çok sevdikleri ve zaman içerisinde daha fazla çalışma isteğine ulaştıkları belirlenmiştir. Verimli ve istekli bir çalışma performansı kişinin çalışma hayatında da hızlı bir şekilde yükselmesine neden olabilir.
Sınav ve staj süreci önemli bir durum olduğu için bu noktada profesyonel yardım alabilirsiniz. SPK sınavlarına hazırlık sürecinde kurslar bulunmaktadır. Kişilerin isteklerine ve tercihlerine uygun hizmet verecek kursu ve kurumu bulmak zaman alabilir. Sermaye piyasaları alanında doğru bir kariyer yaparak yükselmek önemli bir süreç olduğu için bu noktada staj imkanlarını da doğru bir şekilde değerlendirmelisiniz. Staj imkanı kariyeriniz açısından önemli bir adımdır.